سرویس جهان مشرق -  باشروع شدن بحران قطر وبوجود آمدن اختلافات بین این کشور وچهارکشور عربی منطقه خلیج فارس، ترکیه بسیارسریع حمایت وطرف داری خودش را از قطر اعلام کرد و چند روز پس از آغاز این ماجرا حزب حاکم ترکیه تحت رهبری اردوغان ، طرح افزایش نیروهای ترک حاضر در قطر را ، در مجلس این کشور بصورت چند فوریتی مطرح و آن را به عنوان یک مسئله فوری به بحث روز تبدیل کرده وفورا تصویب کرد و قرار شد در صورت لزوم نیروهای ترک حاضر در کشور قطر تا چند هزار نفر افزایش پیدا کند. علت این رفتار اردوغان این بود که او فکر میکرد بحران قطر یک بحران بلند مدت نبوده وقطعا در کوتاه مدت حل وفصل خواهد شد. البته گذشت زمان نشان داد که این گونه نیست واردوغان دچار اشتباه شده است. بنابراین وی مجبور شد طی اقدامی عقب نشینی خود از سیاستهای اتخاذ شده قبلی را ابراز کند و سعی نماید به عنوان یک میانجی در صحنه حاضر شود.

مسعود صدرمحمدی کارشناس مسائل ترکیه در گفت و گو با مشرق ضمن اشاره به زوایای بحران قطر با عربستان سعودی و متحدانش، تلاش های نافرجام رهبران ترکیه برای سفر به منطقه خلیج فارس را کوششی در راستای میانجی گری برای ترکیه ارزیابی نمود.

وی در این زمینه اعلام نمود:  اردوغان با این رویکرد سفری بسیار فشرده را به عربستان سعودی ، کویت و قطر انجام داد که این سفر هم به نوبه  خود جای تامل وبحث دارد. درواقع دلیل اصلی از این سفر نه میانجیگری برای قطر بلکه میانجیگری برای خود ترکیه بود.

اردوغان تلاش داشت تا دراین سفر تمام توان خود را برای جدا کردن حساب خود از قطر نشان بدهد و ازاین  طریق به نوعی این ماجرا را حل وفصل نموده و تمام کند. دلیل این مسئله هم فشارهای شدید و سنگین  اقتصادی حاصل از افزایش تنش ها بود.

یعنی اگر تنش خلیج فارس (کشورهای حوزه خلیج فارس) افزایش بیابد و ادامه داشته باشد و کشور ترکیه هم با همان شدت و حِدتی که در ابتدای ماجرا از قطر حمایت میکرد همچنان طرفدار قطر بماند در این صورت ضررهای مادی بسیار بالای متوجه ترکیه خواهد شد. حجم تجاری ترکیه با کشورهای حوزه خلیج فارس ، حجم شرکتهای پیمان کاری و مهندسی ترکیه در خلیج فارس وحجم توریستهایی که از کشورهای حوضه خلیج فارس وارد ترکیه شده اند با وجود اینکه تعداد آنها کم می باشد ولی در عوض ارزآوری بالایی برای کشور ترکیه دارند که همه این مسائل باعث شد اردوغان از سیاست سابق خود عقب نشینی کند.

 یکی دیگر از دلایل سفر اردوغان را که می توان  گفت به نیت میانجیگری برای قطر نبوده ،حضور او، ابتدا در کشور عربستان سعودی می باشد چون در عرف بین الملل  و دیپلماتیک ، به دلیل این که اردوغان طرفی از دعواست و طرفدار قطر است باید ابتدا به قطر سفر میکرد و بعد از آن پیام قطر را به عربستان سعودی می برد ، در حالی که می بینیم اردوغان ابتدا به عربستان سعودی بعد به کویت ودر پایان به قطر سفر کرد.

مسئله بعدی حضور سربازان ترک در کشور قطر می باشد که در مورد حضور آنان در قطر  تبلیغات و مانورهای  فراوانی صورت گرفت ولی باید این مسئله را در نظر داشت که اگر از نظر نظامی تحرکی انجام شود و جنگی در قطر صورت پذیرد ، این سربازان هیچ کارکردی نخواهند داشت .

حضور این سربازان ترک در قطر تنها دو منفعت برای ترکیه در بر دارد:

1_ مانور قدرت سیاسی برای ترکیه که این کشور اعلام کند حضور نظامی قوی در منطقه خلیج فارس  دارد

2_جلو گیری از کودتای داخلی در قطر علیه امیر قطر، نه برای جلوگیری از حمله نیروهای خارجی بر علیه قطر. چون نیروهای ارتش ترکیه به جهت رقمی در حدی نیستند که بتوانند در مقابل حمله نیروهای کشورهای خارجی (عربستان سعودی ، امارات متحده عربی و مصر) مقاومت بکنند ، همچنین آمریکا دو پایگاه نظامی در قطر دارد که حجم سربازان وسلاح های موجود در این دو پایگاه مهم وسرنوشت ساز هستند و موضع سربازان ترک در قبال موضع نیروهای آمریکایی متغیر خواهد بود. پس سربازان کم شمار ترک نمی توانند درسرنوشت  قطر تاثیری داشته باشند.

بنابراین باید باید در پایان اعلام نماییم که اردوغان در سفر خلیج فارسی خود بیشتر به دنبال تامین منافع ملی ترکیه بود تا حمایت از قطر.